Yılmaz Erdoğan, "Vizontele Tuuba"da mizahını da mizansenini de olgunlaştırmış
Benim şanssızlığım olsa gerek: "Vizontele Tuuba"yı iki kez izledim ama ikisinde de bir filmi eleştirmeye yetecek gösterim koşulları yoktu. Eğer filmi izlemeye gittiğinizde görüntü ve ses kalitesinden memnun kalmazsanız, özrümü peşinen kabul edin. Çünkü ben de diyalogları zaman zaman anlaşılmaz ve görüntüsü yer yer iyi seçilemeyen galada bulundum.
İlkinde film ekibindeki dostların kendi aralarındaki ilk gösterime davet edilmiştim. Filmi kaba kurgulanmış haliyle videodan izledim, tabii senaryo ve oyunculuk beni hemen yakaladı. Kaba komediden hiç hazzetmeyen biri olarak -başta jandarma komutanlığında çayın iyi olmasıyla totalitarizm arasında bağ kuran ince espri olmak üzere- filmin mizahını da mizanseni gibi daha olgun buldum.
Teknik yetkinliğini ölçebilmem için basın gösterimini beklemem gerekiyordu, doğal olarak. BKM basın gösterimi yapmayı tercih etmedi, filmi bitmiş haliyle izleme vuslatı galaya kaldı. Lütfi Kırdar'da düzenlenen galanın Rumeli Salonu'ndaki gösterimi ise bu çapta bir yapıma hiç yakışmayan bir kalitesizlikle gerçekleşti. Görüntü idare ederdi ama diyalogların üçte biri anlaşılamadı... Buna rağmen 400 salonda çıkan bir filmi yazmam gerekirdi.
"Vizontele"deki fazlalıklar ayıklanmış
Bu dokunaklı girizgahın ardından kısaca geçmek zorunda kalacağım sadede geleyim bari: "Vizontele Tuuba" hakkındaki olumlu görüşlerim o gergin ve rahatsız gösterimde biraz törpülense de ilk izlenimime bağlı kalacağım. Fazladan söyleyebileceğim, müziğin iyi kullanıldığı ve ışığın güzel olduğu.
Kötü muamele görmüş haliyle bile "Vizontele Tuuba" iyi bir film olduğunu belli ediyor. Yılmaz Erdoğan, "Vizontele"deki fazlalıkları (tek başına seyri keyifli olsa da filme bir şey katmayan, aksine çekirdeğinin sıcaklığından çalan; uçan kamerayla çekimleri, Cem Yılmaz şovu, Rıfat'ın Kıbrıs'ta şehit düştüğü anın aşırı dramatizasyonunu, sürekli damdan düşmeyi vb.) ayıklamış. Arka arkaya espri patlatılan bir kahkahalar silsilesi yerine bir hicve yakışan daha durağan bir mizahı tercih etmiş. Türkiye nüfusunun büyük çoğunluğunun siyasete tamamen yüzeysel bakışını, okuma alışkanlığına sahip olmayan, birikimi eksik insanların siyasi şablonlara mahkum oluşunu, bundan kaynaklanan sol hizipleşmeyi, sağın oportünizmini, üniformanın otoritesini bugüne dek örneğini görmediğimiz biçimde sergiliyor. Bunu da siyasetle aslında doğrudan ilgisi bulunmayan sıradan insanların başına gelen olayların gediğine oturan esprilerle anlatıldığı yalın, basit bir öykü çerçevesinde başarıyor.
Erdoğan'ın kendi deneyimlerinden aktardığı ve onu çocukluktan yetişkinliğe geçirdiğini filmde belirttiği 12 Eylül darbesi, aslında Türkiye'nin de aynı değişime uğramasının simgesi. 70'lerdeki halimize denk düşen naif ve çocuksu ifade bir şokla sona ererken yerini acıya, gözyaşına, düş kırıklığına, büyük bir haksızlığa uğramışlık duygusuna bırakıyor. Okumayı, tartışmayı öğrenme sürecine darbe inen o çocuk-insanların masumiyetlerini kaybedeceklerini biliyor olmanın, bizi eli böğründe bırakan duygusuyla kalakalıyoruz filmin sonunda. "Vizontele"yi izlememiş olanların anlayamayacağı birkaç gönderme ise devam filmlerinin kötü kaderi.
O şatafatlı, oyuncaklı, lazerli, mahşeri kalabalık gala geceleri içi boş yapımların kamuflajı; bu kez zaten araziye uygun bir film var karşımızda: Herkesin okuyabilmesi için dağlara taşlara büyük harfle yazalımm: "TUUBA"
"Vizontele Tuuba"
Yönetmen / Senarist: Yılmaz Erdoğan
Görüntü: Uğur İçbak
Müzik: Kardeş Türküler, Rahman Altun
Oyuncular: Yılmaz Erdoğan (Deli Emin), Tuba Ünsal (Tuuba), Tarık Akan (Kütüphane müdürü), Altan Erkekli (Belediye başkanı), Demet Akbağ (Sıti)
Kaynak: Milliyet
Bazı arkadaşlar ilki başkaydı ilki gibi olamaz gibilerinden devam filmi geyikleri yapmalarına rağmen bence ilkini aratmayacak kalitede.