İlkbiz Yayınevi'nin '100 Temel Eser' adı altında ilkokul çocuklarına sattığı 'Türk Bilmecelerinden Seçmeler' kitabında ağza alınmayacak ifadeler var.Milli Eğitim Bakanlığı'nın ilköğretim öğrencilerinin ufkunu açmak ve okuma alışkanlığı kazandırmak amacıyla 2005'te okullara tavsiye ettiği '100 Temel Eser'le ilgili skandalların sonu gelmiyor.
Bazı yayınevlerinin piyasaya sürdüğü '100 Temel Eser'deki yabancı hikâye kitaplarının çevirilerinde İslami söylem kullanılması ve küfre varan argo ifadelerin yer aldığı 'Deyimler Sözlüğü'nden sonra 'Türk Bilmecelerinden Seçmeler' adlı kitap da çocuklar için sakıncalı argo sözcükler içeriyor.
Dilin kemiği yok!
Adem Kaymakçı'nın hazırladığı, İlkbiz Yayınevi tarafından basılan kitaptaki bilmecelerde argo sözcükler, dini motifler ve şiveler kullanılıyor, anlam bütünlüğü bulunmuyor, dil bilgisi kurallarına uyulmuyor. Üzerinde 'Milli Eğitim Bakanı Doç. Dr. Hüseyin Çelik tarafından 15.7.2005 tarihinde açıklanan ilköğretim öğrencileri için 100 Temel Eser listesinde yer almıştır' yazan 'Türk Bilmecelerinden Seçmeler' adlı kitapta, sık sık küfürler de yer alıyor.
Radikal'in ortaya çıkardığı skandalda, MEB'in, öğrencilere tavsiye ettiği eserlerle ilgili denetim yapmadığı anlaşılmıştı. Denetimsizlikten yararlanan Damla ve Nehir adlı yayınevleri, kitapların içeriklerini kendi ideolojilerine göre değiştiriyor, bir klasik haline gelmiş yabancı çocuk kitaplarında kahramanlara Türkçe isim veriyor. Yabancı yazarların kitaplarında günler 'hayırlı sabahlar'la başlıyor, Heidi'nin Alm dedesinin adı Alp, Pinokyo'nun marangoz babası Gephetto'nun adı da Galip Dede olarak değişiyor. Pinokyo, 'Allah rızası için' dilenirken, Andersen'in masalları 'Bir varmış bir yokmuş, Allah'ın kulu çokmuş'la başlıyor.
Kitapların aslına sadık kalınmadan çevrilmesine Milli Eğitim Bakanlığı ve çevirmenler tepki göstermişti. MEB, argo ifadeler taşıyan 'Deyimler Sözlüğü'nün okullara sokulmayacağını açıklarken, Müsteşar Prof. Necat Birinci, piyasada sorumsuz yayınlar olduğunu ve Talim Terbiye Kurulu'na bunları incelemesi için talimat vereceğini söylemişti. Talim Terbiye Kurulu Başkanı İrfan Erdoğan da, çevirilerde aslına sadık kalınmamasını ve dini söylemle yazılmasını 'Fahiş hata, çok yanlış' diye değerlendirmişti.
Yüz kızartan bilmecelerden bazıları
Aşgalanın fahişesi
(Surfa)
Aldım ele, vurdum yere
Tu allah belan vere
(Sümük)
Karşıda oturur
S.kini yere batırır
(Körük)
Don içinde dik durur
(Mum)
Dağdan gelir taştan gelir
G.tü açık enişten gelir
(Keçi)
Ezirganın sürtüği
(Peynir)
Garşida gan ayahli
Gına yahmış gan ayahli
Bögün bir hekmete vardım
Üş başli on ayahli
(Gadın, dana)
Gel bizim eve koyum k.çına
(Minder)
Karanlık yerde kadı oturur
T.şaklarını suya batırır
(Turşu)
Vıkka da vıkka
Yıkka da yıkka
Ortası hokka
Şokka da şokka
(Hamur)
Ağzı açık alamet
İçi kızıl kıyamet
Yaş koydum kuru çıktı
Salli ala Muhammed
(Fırın)
Bir direkli sayvan
Bunu bilmeyen hayvan
(Mantar)
Arddır, urddur, arnavvuddur
Ağzi yohdur, adam gapar
(Isırgan)
Bi guşum var havayi
Üsgeh yapar yuvayi
Deyme guşlar yapamaz
Demirçiler tökemez
(Örümceh aği)
Gapgara lillim
Gupguri lillim
Gemihsiz lillim
İlihsiz lillim
(Sülüh)
Kara tavuk
Karnı yarık
Balta saplı
K.çı delik
(Dişler)
Dağdan gelir gıdacık
Gömlek belde, k.ç açık
(Patlıcan, Keçi, Oğlak)
Hürriyet
