Türkçe’ye ilk kez Altın Kitaplar tarafından çevrilen Boris Akunin’in ‘Türk Hamlesi’, Rus sinema tarihinin en pahalı ve iddialı yapımlarından biri olarak ülke çapında 364 sinemada gösterime girdi.Canik Fayzıyev’in yönettiği film, Rusya’nın Hollywood’a yanıtı olarak nitelendiriliyor. Akunin’in, 1877 yılında geçen olayları konu alan ‘Türk Hamlesi’ isimli romanından uyarlanan film, tarih içerisinde gezinen bir kurguya sahip. Filmde, Enver Efendi’nin, Sultan Abdülhamit’in talimatıyla yanlış istihbarat yaymak için Rus hatlarına sızması ve Plevne Savaşı çevresinde gelişen olaylar anlatılıyor.
‘Türk Hamlesi’nde söz konusu savaş ‘Plevne’dir ve romanın her yeni bölümü dünya gazetelerinde bu savaş hakkında çıkan haberlerle başlar. Roman kurgusu bu noktada da ilginç bir boyuta ulaşıyor: Gazete haberleri ile tarihin gerçeklik boyutuna daha da yaklaşan Akunin, diyalogların arasına serpiştirdiği sözlerle savaşın yıkıcılığı ve gereksizliğini yazmaktan -telaffuz ettirmekten- geri durmuyor.
ROMANIN KAHRAMANLARI
Yazarın, tarihsel birtakım dökümanları kaynak olarak kullandığı açık; ancak romana farklılık getiren yazarının bakış açısı şüphesiz! Açının durduğu nokta ise ‘polisiye’den yana. Akunin’in tarihsel gerçekliğe kattığı ironi, romana büyük oranda kurgusal bir bağımsızlık katıyor. Yaratılan kahramanların -Enver Efendi, Warja Suworowa, Erast Perowitsch Fandorin, Rus generaller ve Osmanlı paşaları- tarihsel boyutları ise okurun bilgi dağarcığında yerlerini bulmaya aday. Türk Hamlesi; biraz savaş, biraz aşk ve daha da fazla macera-polisiye romanı.
Romanın Türk casusu Enver Efendi’dir ve geçmişine ilişkin pek bilgi yoktur. Otuz beş yaşında olduğu bilinmektedir. Kesin olmayan bilgilere göre, Müslüman Bosna şehri Hevrais’de doğmuştur. Ebeveyninin kim olduğu bilinmemektedir. Avrupa’daki bir şehirde, Lady Aster yetiştirme yurtlarından birinde büyümüş ve eğitim görmüştür.
Warja Suworowa; Rus güzeli ve Erast Perowitsch Fandorin’in yardımcısıdır. Warja’nın tek amacı vardır, ordunun merkez karargahında Petja Jablokow ile buluşmak! Romanımızın bir diğer casusu da -bir tür istihbarat görevlisi- Erast Perowitsch Fandorin’dir. Bu arada biri İngiliz diğeri de Fransız olan iki gazeteciyi de unutmamak gerekir ki, her ikisi de romanın kurgusunda sağlam yerlere sahip: James MacLaughlin, Londra gazetelerinden Daily Post muhabiri ve Mösyö d’Hevrais, Revue Parisienne gazetesi başyazarı.
WARJA VE FANDORİN
1877 yılında dünyadaki pek çok ülke gibi Rusya da savaş halindedir. Çok da uzak olmayan bu geçmişte en bildik savaşlardan biridir Osmanlı-Rus savaşı. Ortam, tahmin edileceği gibi yokluk, zorluk ve güvensizlikle çevrilidir. O sıralarda özellikle kadınların yalnız seyahat etmesi oldukça tehlikelidir.
Her şeye rağmen güzel Warja yapmak zorunda olduğu zorlu yolculuk için erkek kılığına girer ve yolculuğunun zorlu anlarından birinden bir yabancı ona yardım elini uzatır. Bu yabancı, Rus istihbaratı adına Bulgar genelkurmayıyla görüşmek üzere yola çıkan Erast Fandorin’den başkası değildir.
Artık iki yabancının kesişen yolları bundan sonra da beraber devam edecek, Warja 19. yüzyılın James Bond’u sayılabilecek Fandorin’in sağ kolu olacaktır.
****************************A L A M U T ******************************
ntvmsnbc
