Kadınların korkulu rüyası olan ‘meme kanseri’nin görülme sıklığı her geçen gün artıyor... belirtileri, risk faktörleri ve korunma yolları...
KİMLER DAHA FAZLA RİSK ALTINDA
Daha önce memede kansere öncü sayılabilecek bir lezyonun bulunmuş olması
Genetik olarak meme kanseri gelişimine yatkın genleri taşımak
Ailesinde veya akrabalarında meme kanseri gelişmiş olması
Uzun süreli doğum kontrol haplarının kullanılması
Menopoz sonrası dönemde uzun süreli ve yüksek dozlarda östrojen replasman tedavisi yapılması
Çocukluk veya gençlik çağında başka bir nedenle göğüs bölgesinin ışınlanmış olması
Adet başlama yaşının erken, adetten kesilme yaşının geç olması
Hiç doğum yapılmaması veya ilk doğumunu 30 yaşından sonra yapılması
İlerlemiş yaş. Meme kanseri en sık 50-65 yaşları arasında görülüyor
Aşırı yağlı gıdalarla beslenme
Mamografi taramalarında yoğun meme saptanması
Yumurtalık ya da rahim kanseri hikayesi olması
Elektromanyetik alanlara ve radyasyona sürekli maruz kalmak
MEME KANSERİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
1- Memede şişlik olması. Genellikle ağrısız, sertçe, hareket ettirilebilen veya yerinden oynamayan, zamanla büyüyebilen kitle varlığı
2- Memenin genel olarak boyutunda veya şeklinde oluşan değişik olması
3- Meme cildinde kızarıklık, morluk, yara, damar genişlemesi, içeri doğru çöküntü, yaygın küçük şişlikler, portakal kabuğu görünüşü gibi noktasal çekintiler şeklinde değişikliklerin meydana gelmesi
4- Meme başı ve çevresinde renk ve şekil değişikliği, meme başında genişleme, düzleşme, içe çökme, yön değiştirme, kabuklanma, çatlaklar oluşması, yaralar çıkması
5- Meme başından gelen kanlı veya kansız akıntı
6- Koltuk altında görülebilen veya elle fark edilen ağrılı ya da ağrısız şişliklerin varlığı
MEME KANSERİ RİSKİNİZ NEDİR?
1- İlk adetinizi görme yaşınız kaçtır?
A) 11 yaşından sonra
B) 11 yaşından önce
2- Menapoza girme yaşınız kaçtır?
A) 55 yaşından önce
B) 55 yaşından sonra
3- İlk doğum yaşınız kaçtır?
A) 30 yaşından önce
B) 30 yaşından sonra veya hiç doğum yapmamış iseniz
4- Uzun süre doğum kontrol hapı kullandınız mı?
A) 3 yıldan daha az süreli kullanmış iseniz
B) 3 yıl ve daha uzun süre kullanmış iseniz
5- Uzak akrabalarınızda 1 veya 2 tane meme kanseri var mıdır?
A) Yok
C) Var
6- 1 tane yakın akrabanızda (anne, kız kardeş, çocuk) akrabanızda meme kanseri var mı?
A) Yok
D) Var
7- Birden fazla yakın akrabanızda meme ya da yumurtalık kanseri var mıdır?
A) Yok
E) Var
8- Yakın akrabalarınızda iki taraflı veya genç yaşta (40 yaşın altında) gelişen meme kanseri var mıdır?
A) Yok
E) Var
Puanlama:
A : 0 puan
B : 1 puan
C : 5 puan
D: 10 puan
E: 20 puan
Değerlendirme:
0 Puan: Bir risk faktörünüz yok. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma oranınız %10 civarında. Standart tarama programına giriniz.
1-4 Puan: Hafif risk grubundasınız. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma riskiniz %10-15 arasında. Standart tarama programına giriniz.
5-9 Puan: Orta dereceli risk grubundasınız. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma oranınız %10-20 arasında. Standart tarama programına giriniz.
10-19 Puan: Yüksek risk grubundasınız. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma oranınız %20 nin üzerinde. Özel tarama ve takip programına ihtiyacınız var.
20-59 Puan: Oldukça yüksek bir risk grubundasınız. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma oranınız %20-85 arası. Özel tarama ve takip programına ihtiyacınız var.
MEME KANSERİ GELİŞME RİSKİ NASIL AZALTILIR?
1- Her ay memelerinizi kendiniz muayene ediniz.
2- Varsa risk faktörlerinizi belirleyiniz. Eğer bir risk faktörünüz varsa hangi periyotla nasıl takip edileceğinizi öğreniniz.
3- Yılda bir kere meme hastalıkları ile uğraşan bir cerraha muayene olunuz.
4- 40 yaşından sonra 2 yılda bir kez, 50 yaşından sonra her yıl düzenli mamografi çektiriniz.
5- Olabildiğince ideal kilonuzu korumaya çalışınız. Lifli gıdalar, bol sebze ve meyveye ağırlık veriniz.
6- Düzenli spor yapınız.
7- Sigara içmeyiniz, aşırı alkollü içkiden kaçınınız.
Sağlıklı bir nesil için...
Eczane Dilek/Adana