UNIX altında bazı karakterlerin özel anlamları vardır. Dizin ve dosya isimlerinin başında nokta olması durumunda bu dosyalar gizli dosya haline gelir ve parametresiz yazılan ls komutuyla görünmez.
Dosya ve dizin isimleri 255 karakteri aşamazlar.
Sisteme girince önceden tanımlanmış bir dizin altında bulunursunuz. Bu dizin normal kullanıcılar için genellikle /home/ ve ardından gelen kullanıcı dizini ismidir. Bulunduğunuz dizinin ismini görmek için pwd (print working directory) yazın. Temel dosya ve dizin kavramları hakkında ayrıntılı bilgi alabilmek için MS-DOS veya, en iyisi bir UNIX kitabı edinin.
Kod: Tümünü seç
$ pwd
/home/UnreaL
$
Kod: Tümünü seç
$ cd /
$ pwd
/
Kod: Tümünü seç
~
Kod: Tümünü seç
$ cd ~
$ pwd
/home/gorkem
$ mkdir /home/UnreaL/benim
Dosya ve dizinleri görebilmek için ls komutu kullanılır. Parametresiz yazarak bulunduğunuz dizin hakkında bilgi alın. Linux altında değişik uzantılı dosyalar okunabilirliği artırmak amacıyla farklı renkte görülecektir. /etc/DIR_COLORS dosyası, dosya renklerini ayarlar. Bu dosyayı değiştirerek belirli dosyalar için istenilen renkleri göstermesini sağlayabilirsiniz.
Kod: Tümünü seç
linux:~$ ls
README article.txt mail typescript
adres linux perl
Kod: Tümünü seç
linux:~$ ls -a
. .bashrc .term article.txt typescript
.. .kermrc .xinitrc linux
.Xdefaults .less README mail
.bash_history .lessrc adres perl
Kod: Tümünü seç
linux:~$ ls -al
total 91
drwxr-xr-x 6 UnreaL users 1024 Feb 13 12:56 .
drwxr-xr-x 4 root root 1024 Jan 7 1980 ..
-rw-r--r-- 1 UnreaL users 390 Feb 13 12:56 .Xdefaults
-rw-r--r-- 1 UnreaL ftpadm 230 Feb 13 12:57 .bash_history
-rw-r--r-- 1 UnreaL users 1 Feb 13 12:57 .bashrc
-rw-r--r-- 1 UnreaL users 163 Nov 24 1993 .kermrc
-rw-r--r-- 1 UnreaL users 34 Nov 24 1993 .less
-rw-r--r-- 1 UnreaL users 114 Nov 24 1993 .lessrc
drwxr-xr-x 2 UnreaL users 1024 Jan 7 1980 .term
-rw-r--r-- 1 UnreaL users 87 Feb 13 12:56 .xinitrc
-rw-r--r-- 1 UnreaL users 26264 Feb 13 12:53 README
-rw-r--r-- 1 UnreaL users 2795 Feb 13 12:55 adres
-rw-r--r-- 1 UnreaL users 47970 Feb 13 12:53 article.txt
drwxr-xr-x 2 UnreaL users 1024 Feb 13 12:54 linux
drwxr-xr-x 2 UnreaL users 1024 Feb 13 12:54 mail
drwxr-xr-x 2 UnreaL users 1024 Feb 13 12:54 perl
-rw-r--r-- 1 UnreaL users 0 Feb 13 12:57 typescript
Kod: Tümünü seç
$ cat README
Kod: Tümünü seç
linux:~$ head -6 README => dosyanin ilk 6 satirini ekrana basar
This is the README file for the 28 August 1994 public release of the
Info-ZIP group's portable UnZip zipfile-extraction program (and related
utilities).
unzip512.zip portable UnZip, version 5.12, source code distribution
unzip512.tar.Z same as above, but compress'd tar format
linux:~$ tail -3 README (dosyanin son 3 satirini ekrana getirir)
-- Greg Roelofs (Cave Newt), UnZip maintainer/container/explainer and
developer guy, with inspiration from David Kirschbaum
Dosyaları kopyalamak için cp ve bir yerden başka bir dizine almak için mv komutu kullanılır. mv komutu, aynı zamanda dosya isimlerini değiştirmek üzere de işletilebilir.
Kod: Tümünü seç
linux:~$ cp article.txt /tmp
Kod: Tümünü seç
linux:~$ mv article.txt /tmp/article
Kopyalama işlemi sadece dosyalar üzerinde değil, dizinler üzerinde de yapılabilir. Farklı dosya sistemleri üzerinde olmamak kaydıyla bir dizin ve altındaki herşeyi, başka bir dizine kopyalayabilir veya hareket ettirebilirsiniz. Kopyalarken bu işlem için -R parametresi kullanılır, mv komutu için -r parametresine gerek yoktur.
Kod: Tümünü seç
$ cp -R /home/UnreaL/temp /tmp
Kod: Tümünü seç
$ mv article.txt ~/benim
Dosyaların Silinmesi
Bir daha kullanılmayacak olan dosyalar, rm komutuyla silinebilir. Dosyaları silerken iki kere düşünün, zira Linux altında silinen bir dosyanın geri dönüşü olmaz. Eğer bu tür hataları çok yapıyorsanız rm komutunu -i parametresi ile birlikte kullanın, bu sayede Linux, dosyayı silmeden önce kullanıcının da onayını alır.
Kod: Tümünü seç
linux:~$ rm -i README
rm: remove `README'? y (sileyim mi ?)
linux:~$
Kod: Tümünü seç
linux:~$ rm -- -dosya
Kod: Tümünü seç
linux:~$ rm mail
rm: mail: is a directory
linux:~$ rm -rf linux/ (linux dizinini icindekilerle birlikte silinir)
Kod: Tümünü seç
$ rm *