çocuk gelişimi

[yalco]

Çocukların disiplinle büyütülmesi gerektiğini hepimiz biliriz. Ancak disiplin dediğimiz şeyin ne olduğunu biliyor muyuz acaba? Disiplinli olmak çocuğun doğasında mı var yoksa çocuk yaşadığı ortamda mı öğrenir disiplini? Bu soruları belki kendi kendinize hiç sormadınız ama konu ile ilgilenen birçok uzman bu soruları çok defa kendilerine sormuşlar ve cevabını bulmaya çalışmışlar.

Uzmanlara göre disiplin, belirli sınırlar içerisinde çocuğa kendi benliğini bulma ve geliştirme fırsatı sunmak, çocuğun kendi yanlışlarını anlamasını sağlamak, yanlışlarını doğruya çevirmesine yardımcı olmak olarak tanımlanıyor.

Toplumumuzda bu kavramın tam olarak bilinmemesinden kaynaklanan yanlış uygulamalar çocuklara kendi benliklerini bulmaları için fırsat tanımak bir yana kendilerine ve anne-babalarına güvenmelerini de olanaksız hale getiriyor.

Günümüzde disiplin kavramı maalesef kaba kuvvet, dayak ve şiddetle çok sık anılır hale gelmiş bulunmakta. Bunun sonucu olarak aileler çocuklarını bu yollara başvurarak eğitmeye çalışıyorlar. Ancak bu tip bir eğitim metodu çocuğun yanlış davranışını sadece kısa bir süre için durduracaktır asla sonlandırmayacaktır. Davranışın sonlandırılabilmesi için çocuğa yanlış davranışının neden yanlış olduğu hakkında bilgi verilmeli, bu davranışını engelleyecek alternatif çözümler bulunmalı ve onu olumlu davranışa doğru yönlendirmek gereklidir.
Çocuğunuzu disiplin ederken nelere dikkat etmelisiniz?

? Çocuğunuza sınırlar koyarken bu sınırların nedenini açıklamaya çalışın. Örneğin çocuğunuz kendi odasında su ile oynamak istiyorsa ve siz bunu kabul etmiyorsanız çocuğunuza mutlaka kabul etmeyiş nedeninizi açıklayın. “Odanda su ile oynamanı istemiyorum çünkü su yere dökülüp halıyı ıslatabilir” diyebilirsiniz.

? Çocuğunuza yaptığınız sınırlamaların hangi koşullarda kalkabileceğine dair bilgi verin. “Su ile oynamak istiyorsan ya bahçeye çıkmalısın ya da banyoya gitmelisin, aksi takdirde yerler ıslanabilir” diyerek çocuğunuza yaptığınız sınırlamanın sadece belli nedenlere bağlı olduğunu anlatmış olacaksınız.

? Çocuğunuza sıraya girmek ve paylaşmak hakkında bilgi verin, çünkü küçük çocuklar için uyumsuzluk problemini oluşturan en önemli neden bir şeyi paylaşamamaktır. Çocuklar paylaşma ve sıraya girme konularında yeterince bilgi sahibi olmadıkları için bu konuda oldukça uyumsuz davranışlar sergilerler. Örneğin çocuğunuz kardeşi ile oyuncaklarını paylaşamıyorsa ona sıraya girme konusunda bilgi verin, zaman tutarak o süre içinde oyuncakla oynaması gerektiğini anlatın ve süre bittiğinde oyuncağı diğer çocuğunuza oynaması için verin. Yalnız bu metodu uygularken istikrarlı olmanız ve süreye sadık kalmanız çok önemli. Aksi takdirde çocuğunuzun size olan güveni zedelenecektir.

Neler Yapabilirsiniz?

? Çocuğunuzu mutlaka dikkatlice dinleyin, çünkü sorun davranışını anlamınız ve bu davranışa müdahale edebilmeniz için ilk önce çocuğunuzu dinlemeniz gerekli.

? Çocuğunuza çok sık sınırlama koymayın, çünkü sınırlamaların sayısı arttıkça önemi azalacaktır. Az ve öz sınırlamalar koyun ve bunların nedenlerini de mutlaka çocuğunuza açıklayın.

? Koyduğunuz sınırlamaları uygulamaya geçirirken tutarlı olun. En az düzeyde taviz vermeye çalışın (ideal olanı hiç vermemenizdirJ).

? Çocuğunuza, yapmaması gereken bir davranışı yaptı diye asla şiddetle tepki vermeyin