Mutlaka gidilmesi ve üstünde düşünülmesi gereken bir film munich..
Steven spielberg'in son filmi münih çok tartışma yaratacağa benzer kanımca..1972 münih olimpiyat oyunlarında meydana gelen trajik terör eyleminin sebep olduğu zincirleme olayları anlatan film tarihi bir gerçeğe ışık tutuyor bi anlamda..Münih'i bir çok yönden tartışabilirsiniz..Bir terör olayından yola çıkarak buna karşı verilen tepkinin 11 eylül olayları ve İsrail'in füzeli infazlarına kadar gelen bir devlet politikası olması bence en önemli konu..Filmin ana teması olduğunu iddia etmiyorum,fakat Spielberg gibi büyük bir sinemacının yaşananlara bakış açısı anlamında biraz canımı yakıyor..1972 olimpiyatlarında yaşanan terör olayında bilindiği gibi kurtarma operasyonu sırasında bütün rehineler ölür,teröristlerden de üç kişi dışında hepsi vurulur..
Bunun üzerine İsrail hükümeti Suriye ve Lübnan'daki Filistin kurtuluş örgütü üstlerini havadan bombardımana tutar..Bu bombardıman sırasında 200 Filistin'li ölür..Fakat bu İsrail'in resmi tepkisidir,bir de resmi olmayan tanrının gazabı adında bir operasyon düzenler..Resmi kuruluşlarla ilgisi olmayan bir ekip toplar ve olimpiyata saldırı düzenleyen kara eylül örgütü ile ilgili olduğu düşünülen 11 ismi öldürmek ister..Film,tanrının gazabı operasyonunu hayata geçiren ekibin yaşadıklarını anlatıyor..Ekibin lideri Avner rolünü Eric Bana oynuyor ve her zamanki gibi büyük bir performans gösteriyor..
Steven Spielberg çok zor bir konuyu film yapmış..Çünki bitmeyen bir hesaplaşmanın şu anki şeklinin belki de ana çizgilerinin oturtulduğu bir dönem..Devlet terörizminin,intikamının ilk hayata geçirildiği olay..Bu aslında bizi de çok ilgilendiriyor..Bizde çok tartışılan kimi için vatansever kimi için hain ve yasadışı olarak nitelendirilen Abdullah Çatlı neredeyse filmin başrol oyuncusu Avner ile birebir uyuşuyor..Bu anlamda filmi seyrederken bir çok insan bu benzetmeyi kendi içinde yapacaktır,şahsen yaptım..Zaten bu noktadan sonra Steven Spielberg'in filme getirdiği yorum beni rahatsız ediyor..1972 yılından itibaren büyük devletler soğuk savaşta kendi katillerini yaratmışlar..Bunları birbirlerine karşı kullanmışlar,bunlar gerçekler..Fakat gerçek olmaları bu olaylara sempatik bakmamızı gerektirmez..Eğer bunlara sempati ile bakarsak farklılıklarımız içinde boğulmaya başlarız..Spielberg filmde ne yapmış..? Bir yönetmenin sinema dili herşeyidir..Düşüncelerini ve duygularını illâ diyaloglara sokmak zorunda değildir..O bir sahnede kullandığı müzik,ışık ve çekim açıları ile de fikrini açıklar..Durum böyle olunca filmin ilk sahnelerinden biri olan İsrail'li intikam ekibinin tanışma yemeği çok önemli bence..Çünki o bölüme Spielberg filmin ruhunu yüklemiş,izleyicinin bu adamlara nasıl bakması gerektiğini kodlamış..İlk önce sıcak renkler geliyor..Karakterlerin birbirleri ile insancıl konuşmaları ve tatlı bir müzik..İşte karşınızda vatansever kardeşler takımı..Tabii bu kardeşler takımı birazdan suçları kanıtlanmamış sivil insanları kurşunlayacaklar,bombalayacaklar ve en vahşi şekilde öldürecekler..
Hemen ardından olimpiyatta öldürülen yahudi sporcuların resimleri geçmeye başlar televizyonda..Gülen görüntüleri ile isimleri teker teker sıralanır..Ama bir dakika,araya başka bir çekim girer..İsrail hükümeti intikamcı ekibin hedeflerini tanıtmaktadır..Ve yönetmen hedefteki isimlerle öldürülen sporcuların isimlerini ikişer ikişer eşlemeye başlar,kana kan..
Propaganda sineması çok önemlidir tarihte..Hatta sinemanın gelişmesinde yadsınamaz bir unsurdur..Sovyet devriminde olsun,almanya da nazizmin doğuşunda ve gelişiminde olsun çok önemli isimler büyük üretimler yapmışlardır..Kendi inançlarını bu filmlerle topluma ulaştırmışlardır..Artık o dönemdeki gibi propaganda filmi yapılmıyor.. Filmler daha yumuşak,daha hayatın içindeler..Böylece bize yakın düşüyorlar ve fikirlerini,duygularını bizim onlara tepki vermemize fırsat vermeden hissettirebiliyorlar..Ben o zaman düşünüyorum,filmdeki çetenin başı Avner'in geçirdiği psikolojik değişim onun kişisel dramını anlatıyor..Peki yanında onla gelen süslenmiş ama insaniyete aykırı duyguları ne yapacağız..? Aklı başında olan herkesin insanlık suçu diye adlandıracağı bütün o saldırıları,katliamları,nasıl kabul edeceğiz..? Bu filmde gösterilenler gerçek ise İsrail'i nasıl medeni bir ülke olarak kabul edeceğiz..? Tabii bu bir sinema yazısı ise eğer,Spielberg'i nasıl af edeceğiz..?
Her halükârda gidin izleyin derim,ha unutmadan +13..